برای داشتن بچهای قوی و سالم باید غذای خوب، خواب کافی و هوای تازه و سالم برایش تامین کنید، اما اینها فقط کافی نیست زیرا بچهها نیازهای اساسی عاطفی هم دارند که برای سلامت بودن محتاج آن هستند.
1. دوست داشته شدن
هر کودکی نیاز دارد احساس کند که دوستش دارند و به جایی تعلق دارد. وجودش برای افرادی مهم و باارزش است. افرادی در اطرافش هستند که او را از حوادث یا خطراتی که ممکن است ایجاد شود، حفاظت میکنند.
2. احساس امنیت
هر کودکی نیاز دارد بداند خانهاش امن است. والدین یا بزرگسالانی که از او حمایت میکنند همیشه در دسترس خواهند بود. خصوصا در مواقع بحرانی که نیاز بیشتری به آنها دارد.
3. مورد قبول واقع شدن
هر کودکی نیاز دارد باور کند او را به خاطر خودش دوست دارند، درست همانطور که هست (عشق بدون قید و شرط) او را همیشه و در همه اوقات دوست دارند، نه فقط زمانی که مطابق خواسته و میل دیگران رفتار کند.
4. احساس کنترل بر محیط
هر کودکی نیاز دارد بداند برای آنچه او اجازه دارد انجام دهد، محدودیتهایی هست و باید آنها را رعایت کند. او باید بداند گرچه حس خشم یا حسادت ایرادی ندارد اما اجازه ندارد هنگام بروز این احساسات به خود یا دیگران صدمه بزند.
5. هدایت شدن
هر کودکی نیاز دارد باور کند بزرگسالان پیرامونش و بازخوردهای محیطی به او کمک میکنند تا بداند چطور باید با اشخاص و اشیاء رفتار کند.
6. استقلال
هر کودکی نیاز دارد بداند از سعی و کوشش او برای آموختن از تجارب دیگران تقدیر خواهد شد و به او و تواناییهایش اعتماد و اطمینان دارند.
7. حمایت
هر کودکی نیاز دارد حس کند از صدمه دیدن و اذیت شدنش محافظت میشود. همیشه کسی هست که به او کمک کند در موقعیتهای عجیب و ناشناخته تنها نماند. معمولا در صورت تامین نیازهای جسمی و روانی کودک و برخورداری او از تربیت درست و زندگی با والدین و بزرگسالانی که از سلامت روانی برخوردار هستند، شاهد پرورش و رشد بچههایی سالم و شاداب خواهیم بود. بچههایی که در صورت بروز مشکلات جسمی و بعضا روانی تحت حمایت قرار میگیرند و به سرعت در مسیر بهبود خواهند آمد، اما متاسفانه فقر، مشکلات اقتصادی و بدتر از آن فقر فرهنگی و خانوادههای نابسامان باعث میشود سلامت روان بچهها در معرض تهدید جدی قرار گیرد. تاسف بارتر اینکه پس از بروز بیماری روانی و جسمی، بچهها فقط نیازمند دارو و چند قرص و شربت نیستند، بلکه بهبود آنها ضامن اصلاح و تغییر شیوه زندگیشان است. اگر شرایط زندگی کودک به گونهای باشد که چنین تغییری ایجاد نشود، قطعا بیماری ادامهدار میشود و کودکی و زندگی او را نابود خواهد کرد.
دکتر میترا حکیمشوشتری
دانشیار دانشگاه علومپزشکی ایران